Chiếc Star Legacy Nicolas Rieussec Chronograph sẽ được ra mắt tại SIHH 2019

Từ giao thông liên lạc đến chiến tranh hay nông nghiệp, ngựa luôn là một phần trong lịch sử loài người. Không quá lời khi nói rằng loài động vật này chính là nhân tố thúc đẩy sự phát triển của nền văn minh nhân loại. Mặc dù loài ngựa được thuần hóa sớm từ những năm 4000 trước công nguyên, giống thú này không đủ lớn để cưỡi. Mãi đến thiên niên kỷ thứ 2, những người dân du mục ở Trung Á mới lai tạo để cho ra giống ngựa có ích hơn thay vì chỉ là những con thú được dùng trong nông nghiệp hay những việc nặng nhọc.

Nếu theo dòng lịch sử để tìm hiểu sâu hơn về việc cưỡi ngựa, cần phải nói đến những người Scythian với việc dùng loài ngựa cho nhiều mục đích khác nhau ngoài nông nghiệp. Họ cũng nhà những người phát minh ra yên ngựa và bàn đạp đầu tiên, đồng thời biết cách sử dụng loài ngựa một cách rất thực tế (và có phần nguy hiểm). Trong số những nền văn mình đầu tiên thành thạo việc cưỡi ngựa, kỹ năng của họ còn được biết đến nhờ tài bắn cung, để trở thành những chiến binh đầu tiên trên lưng ngựa.

Cuộc cách mạng của đồng hồ bấm giờ

Trong chế tác đồng hồ cũng như việc thuần hóa loài ngựa, những ứng dụng từ kỹ thuật, phát minh đều tuân theo quy luật: “cần thiết cho cuộc sống”. Cũng tương tự như lợi ích với con người ở những năm 1500 trước Công nguyên đã tạo ra lợi thế cạnh tranh cho việc sinh tồn ở loài ngựa, đồng hồ được tạo ra cũng giúp cho những người sở hữu chúng có thêm phương tiện để kiểm soát thời gian.

Đầu tiên, hãy cùng nhìn lại sự thật không mấy dễ chịu là Louis Moinet chính là người phát minh ra mẫu đồng hồ cơ hiện đại theo cách chúng ta hiểu ngày nay, với 2 kim bấm và mặt số phụ, song Nicolas Rieussec lại cho chúng ta nhiều hơn thế: chiếc đồng hồ Rieussec danh tiếng được phát minh năm 1821 dành cho các cuộc đua ngựa là chiếc đồng hồ đầu tiên trên thế giới cho phép người dùng không phải căng mắt ra canh giờ, mà thay vào đó là khả năng tự đánh dấu thời gian đã trôi qua. Nhờ đó, phát minh của Rieussec trở thành thiết bị ghi thời gian đầu tiên trên thế giới, cho đến khi người ta phát minh ra việc in thời gian lên các đoạn băng trong Thế vận hội 1912.

Điều mang tính cách mạng trong phát minh của Nicolas Rieussec còn đến từ khả năng lưu giữ nhiều điểm mốc thời gian dành cho nhiều chặng đua. Nếu trước đó, khi theo dõi một chặng đua cần nhiều người bấm giờ ở mỗi vòng, thì với chiếc đồng hồ của Rieussec, mọi thứ đã thay đổi. Có thể nói rất sát nghĩa đen rằng phát minh của ông chính là một thiết bị ghi lại thời gian, vì Chronos có nghĩa là “thời gian” và Graphien là “ghi lại”.

Lịch sử luôn chứng kiến những sự phát triển tích cực không ngừng, chiếc Compteur de Tierces của Moinet cũng là chiếc đồng hồ bấm giờ, nhưng Rieussec mới thực sự là người có tầm nhìn xa hơn với Chronographien: chiếc đồng hồ đã ra đời cả 100 năm trước khi có những thiết bị điện tử ghi lại thời gian trên các băng giấy hay tương tự như thế.

Đọc thêm: Panthère de Cartier: Sự tái sinh của một biểu tượng

Di sản của Nicolas Rieussec

Khi Rieussec mới bắt đầu công việc chế tạo đồng hồ, ông vẫn còn là một kẻ vô danh. Chàng trai trẻ không có tên trong danh sách 190 người thợ đồng hồ lừng lẫy thời điểm đó, gồm có cả Abraham-Louis Breguet. Trong danh sách gồm 222 thợ đồng hồ của Almanac, có 5 người được Nhà vua chọn, và Rieussec không may đứng thứ 6 và bị đưa đi làm nhiệm vụ bảo dưỡng đồng hồ của Nhà vua.

Đến tận năm 1821, tài năng của Rieussec mới được công nhận. Hãy nhớ rằng đua ngựa và xác định người thắng cuộc sau một vòng đua là chuyện một chiếc đồng hồ bấm giờ có thể làm vào thời ấy. Nhưng để theo dõi nhiều vòng đua lại là một chuyện khác, vào khoảng đầu thế kỷ 19 người ta mới có nhu cầu này, và chưa có một loại thiết bị nào đảm đương được.

Ở Champ-de-Mars, Paris, cuộc đua Arrondissement de la Seine là thử nghiệm đầu tiên về thiết bị bấm giờ các chặng đua của Rieussec. Ông tạo ra một thứ có thể ghi thời gian của con ngựa thắng cuộc và cả những con ngựa còn lại. Đó là một chiếc hộp gỗ có 2 nút và 2 đĩa xoay: một đĩa là giây, đĩa kia là phút. trên mỗi đĩa là những chiếc bút bơm đầy mực. Khi cuộc đua diễn ra, người canh giờ chỉ cần bấm nút để chiếc bút có thể chạm vào đĩa và tạo ra một vạch chỉ dấu thời gian.

Tại sự kiện có nhiều nhân vật đình đám tham dự như các nhân vật thuộc Nội vụ hoàng gia,  phát minh độc đáo có tính ứng dụng cao của Rieussec đã được khen tặng với cụm từ ‘phát minh của cộng đồng’, và sau đó được vinh danh bởi Viện hàn lâm khoa học Pháp.

Nhờ một chút điều chỉnh thủ công của huyền thoại Breguet và Gaspard Clair François Marie Riche de Prony – Thợ cơ khí trưởng từ trường École Nationale des Ponts et Chaussées, chiếc đồng hồ ghi giờ của Rieussec sau đó được lưu giữ trong viện. Khả năng ghi nhận và lưu giữ các khoảnh khắc khác nhau của phát minh này rất có ích ở thời điểm bấy giờ, từ bác sĩ, kỹ sư hay bất cứ ai có nhu cầu canh thời gian.

Kế thừa một huyền thoại 

Montblanc lần đầu tiên tri ân người phát minh ra thiết bị bấm giờ nhiều chặng qua việc tạo ra chiếc Montblanc Nicolas Rieussec Chronograph vào năm 2008. Không như phiên bản gốc năm 1821, các kim bấm giờ không quay trên đĩa mà đứng yên, thay vào đó, các đĩa bên dưới sẽ xoay. Mặc dù thiết kế này của Montblanc lấy cảm hứng từ lịch sử, nhưng lại có bề ngoài sáng tạo và có tính thẩm mỹ cao, nếu không muốn nói là rất mới mẻ, vượt xa những mặt chỉ số với kim quen thuộc.

Mẫu đồng hồ 2008 của Montblanc để tưởng nhớ Nicolas Rieussec trang bị bộ máy cơ lên cót bằng tay, trong khi mẫu MB R100 lại có bộ máy MB R110 tự động và phần chỉ ngày được dời về vị trí 3 giờ. Trong năm 2018, mẫu mới nhất Star Legacy Nicolas Rieussec tiếp tục kế thừa di sản thiết kế với bộ đếm giờ 30 phút và 60 giây với 2 dĩa xoay bên dưới cùng một kim chỉ cố định, rất giống mẫu nguyên bản.

Ngoài những yếu tố về thiết kế như dĩa xoay và cầu nối rộng hết mặt số, phần lớn những cải tiến nằm trong bộ máy hoàn toàn mới do chính Montblanc sản xuất: Calibre MB R200. Bộ máy cơ bấm giờ với hệ thống lên dây cót tự động nay có thêm bánh truyền động với răng được cải tiến giúp tối ưu hóa hiệu quả truyền động năng lượng. Và hiệu quả như thế nào? Dù bộ bấm giờ có hoạt động hay không cũng có ảnh hưởng rất ít với bộ khuyến đại của bánh cân bằng.

Quan trọng hơn, cũng giống như phát minh đầu tiên của Nicolas Rieussec, Montblanc đã hy sinh khá nhiều để giúp chiếc đồng hồ trở nên hữu dụng với khả năng trả về không cực nhanh và điều chỉnh ngày xuôi ngược, khác hẳn với các đồng hồ ngày nay chỉ xoay một chiều ngày để tránh làm hỏng máy. Chiếc đồng hồ Rieussec Chronographien ngày xưa có lẽ được thiết kế phục vụ trường đua ngựa, nhưng mẫu Star Legacy Nicolas Rieussac Chronograph mới nhất lại dành cho những người thường xuyên di chuyển, với khả năng chỉnh giờ và ngày vô cùng dễ dàng.

Cả hai mặt số phụ đếm giờ và mặt số chính lệch tâm tạo chiều sâu thị giác cho thiết kế. Mặt số chính của đồng hồ có các chữ số Ả Rập mảnh và cổ điển cùng kim hình lá, đồng thời  được hoàn thiện với họa tiết guilloche “filet saute” chạy xung quanh.

Thông số kỹ thuật 

Bộ máy: Máy tự động Calibre MB R200, dự trữ năng lượng 72 giờ

Vỏ: Vàng đỏ 18K, khả năng chống nước 50m

Dây đeo: Da

Giá: Chưa công bố

BÀI: JONATHAN HO | CHUYỂN NGỮ: VINCENT PHẠM