Markets

Sự điên rồ của những gã tỷ phú: Điểm lại 3 chiếc đồng hồ đắt nhất từng được bán đấu giá

Ai cũng biết đến Rolex Daytona Paul Newman – chiếc đồng hồ đã có quãng thời gian huy hoàng tuy ngắn ngủi trên sàn đấu giá. Nhưng trước và sau huyền thoại này là gì?

Nov 20, 2019 | By Hai Yen Ho

Sưu tầm là sở thích rất thú vị, và nó không liên quan gì đến sự giàu có – để có thể dàn trải khắp các lĩnh vực đời sống. Một vài cô cậu bé có thể sưu tầm lá cây hay côn trùng. Học sinh có thể sưu tầm tem thư hay sổ tay. Nhiều người khác lại có thú sưu tầm vé xe điện như trong bộ phim kinh điển Amélia. Việc sưu tầm đồng hồ cũng là một trong số đó. Đối với những ai không quan tâm đến sưu tầm, việc thu thập số lượng lớn những thứ cùng chủ đề và chức năng có vẻ không hợp lý, không thú vị và vô cùng lãng phí, hay thậm chí lố bịch. Họ chắc chắn không thể hiểu được vì sao chiếc Patek Philippe Grandmaster Chime bằng thép dành cho Only Watch gần đây được một nhà sưu tầm mua lại với giá 31 triệu USD.

Sự điên rồ trong thú vui sưu tầm dường như là không có giới hạn. Trước đây, tôi từng có dịp gặp gỡ một người đàn ông có sở thích sưu tầm bất tận: từ đồng xu, thẻ điện thoại, đồng hồ nhựa, đồng hồ cơ, đồng hồ treo tường đến cả những vật phẩm tặng kèm của đồng hồ Swatch. Động lực đằng sau đó không có gì cao siêu, mà đơn giản chỉ là niềm hạnh phúc mỗi khi được nhìn ngắm, nâng niu bộ sưu tập của mình. Hạnh phúc là điều khó có thể đong đếm. Nên suy cho cùng, đối với những nhà tài phiệt hàng đầu trên thế giới, việc bỏ ra hàng chục triệu USD để mua được hạnh phúc âu cũng là cái giá không quá đắt đỏ. Trong bài viết này, WOW sẽ điểm lại 3 chiếc đồng hồ đắt nhất từng được bán đấu giá trong lịch sử haute horlogerie.

Patek Philippe Henry Graves Supercomplication, 24 triệu USD

Graves Supercomplication có lẽ là chiếc đồng hồ được nhắc đến và phân tích nhiều nhất trên thế giới, ngay cả khi so sánh với Paul Newman Daytona. Đây là tuyệt phẩm được Patek Philippe thực hiện dành riêng cho Henry Graves Jr., được cho là để vượt qua một chiếc đồng hồ rất phức tạp khác thuộc sở hữu của James Ward Packard. Đồng hồ Graves mất tổng cộng tám năm để thiết kế và sản xuất, và nó đã được giao vào năm 1933, để trở thành đồng hồ phức tạp nhất thế giới suốt nhiều thập kỷ sau đó.

Sự điên rồ trong thú vui sưu tầm dường như là không có giới hạn.

Khi Graves qua đời vào năm 1953, chiếc đồng hồ được con gái ông thừa kế, người sau đó đã tặng nó cho con trai bà, Reginald Fullerton, vào năm 1960. Chín năm sau, Fullerton bán chiếc đồng hồ cho Seth Atwood, một doanh nhân ở Chicago, người sáng lập Bảo tàng Thời gian với giá 200.000 USD.

Đó là lần cuối cùng chiếc đồng hồ có giá giá sáu con số. Atwood qua đời năm 2010 ở tuổi 92, nhưng rất lâu trước khi ông qua đời, bộ sưu tập đồng hồ khổng lồ trong Bảo tàng Thời gian đã được bán đấu vào năm 1999. Xuyên suốt nhiều năm, bộ sưu tập lần lượt bị hỏng và bán tháo – điều bị xem là thảm kịch đối với những ai muốn tìm hiểu về lịch sử đồng hồ thời điểm đó, vì bộ sưu tập chứa đựng cả những mẫu đồng hồ đã hàng ngàn năm tuổi.

Graves Supercomplication lần đầu tiên được đưa ra đấu giá vào năm 1999, ngay sau khi Bảo tàng Thời gian bị đóng cửa. Cuộc đấu giá diễn ra tại Sotheby’s, và mức giá sau gõ búa vào ngày 2 tháng 12 là một kỷ lục mới cho một chiếc đồng hồ: 11.002.500 USD, cho một nhà thầu ẩn danh, người mà sau đó được tiết lộ là thuộc hoàng gia Qatar, Sheikh Saud bin Mohammed Al-Thani. Ông Sheikh quyết định đưa đồng hồ đi đấu giá lần nữa vào năm 2014, nhưng ông lại đột ngột qua đời chỉ một ngày trước khi cuộc đấu giá xảy ra.

Khi một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời được rao bán, nó không bao giờ là quá đắt.

Sheikh từng được xem là một nhà sưu tầm cứng cựa trong thế giới đồng hồ. Tờ New York Times ghi nhận rằng với tư cách là bộ trưởng văn hóa của Qatar, ông đã chi khoảng 1,5 tỷ USD để sưu tầm đồ nghệ thuật cho 5 viện bảo tàng ở Doha. Bản thân ông cũng có bộ sưu tập cá nhân. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2004, ông nói: “Tôi không cảm thấy mình phải chật vật khi mua món gì đó cả. Nhưng khi một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời được rao bán, nó không bao giờ là quá đắt.”

Rõ ràng giá cả không phải là vấn đề của ông Sheikh vào năm 1999, nhưng mọi thứ đã khác trong năm 2014, khi một tòa án ở Luân Đôn đã đóng băng 15 triệu USD tài sản của ông “như một phần tranh chấp về các hóa đơn chưa thanh toán cho các nhà đấu giá”, tờ Times cho biết. Ông qua đời vào ngày 9 tháng 11, và phiên đấu giá tại Sotheber’s New York diễn ra vào ngày 10 tháng 11 đã tạo ra một kỷ lục khác: 20.600.000 CHF, và sau khi tính cả tiền hoa hồng, tổng giá bán là 23.237.000 CHF. Đây gần như chính xác là số tiền bằng USD theo tỷ giá hối đoái ngày nay, hoặc hơn 24 triệu USD vào năm 2014. Chiến thắng thuộc về không ai khác ngoài Aurel Bacs, người đã thay mặt đấu thầu giúp một ai đó chưa rõ, nhưng rõ ràng là người có tình yêu sâu đậm với đồng hồ.

Paul Newman Daytona, 17,75 triệu USD

Việc bán chiếc đồng hồ đeo bấm giờ Paul Newman Daytona, vốn thực sự thuộc sở hữu của nam diễn viên Paul Newman, thu hút sự chú ý nhiều hơn cả việc bán Patek Henry Graves Supercomplication. Cuộc đấu giá diễn ra chỉ ba năm sau đó, nhưng nếu Daryn Schnipper cho rằng sự quan tâm đến chiếc đồng hồ còn lớn hơn cấp số nhân so với năm 1999, thì sự quan tâm đến đồng hồ Paul Newman Daytona trong thập kỷ qua thậm chí còn nhiều hơn thế nữa.

“Paul Newman” Daytona không hề có xuất phát điểm huy hoàng. Lần đầu tiên xuất hiện vào những năm 1960 và 70, Daytona không được khách hàng ưa chuộng, và chỉ được bán sau khi giá đã giảm đáng kể. Mãi đến cuối những năm 1980, một nhóm nhỏ các nhà sưu tầm người Ý và người Mỹ mới bắt đầu quan tâm đến những phiên bản mặt số kỳ lạ này của chiếc Daytona.

Sự chú ý thần kỳ mà công chúng dành cho Daytona có thể được thể hiện qua những con số: vào năm 1992 tại Antiquorum, mẫu Daytona có mặt số trắng 6329 đã được bán đấu giá là 9.257 USD. Vào năm 2013, mẫu tương tự được bán đấu giá tại Christie New York đã lên đến 75.000 USD.

Kể từ đó, mức giá chỉ tiếp tục đi lên, và lên rất mạnh. Năm 2017, một chiếc Daytona vàng vàng đã được chốt giá là 3,7 triệu USD. Điều này không vượt quá mức giá mà chiếc 6062 “Bảo Đại” từng đạt được (5.060.427 USD so với 235.000 USD mà nó đạt được vào năm 2002), hiện vẫn giữ kỷ lục là chiếc Rolex “không phải Paul Newman” có mức bán đấu giá cao nhất. Nhưng con số 3,7 triệu USD vào thời điểm đó vẫn là một kỷ lục cho Daytona. Giới sưu tầm đông hồ bỗng chốc tự hỏi liệu kỷ lục này sẽ tồn tại bao lâu, và khi nào thì sẽ lần lượt bị lật đổ bởi các kết quả thậm chí còn điên rồ hơn.

Aurel Bacs, người đã đặt giá thầu chiến thắng vào năm 2014 cho Henry Graves Supecomplication, tại buổi đấu giá năm 2017 của Paul Newman Daytona

Và, trong sự kiện này, kỷ lục chỉ kéo dài trong bốn tháng rưỡi. Chiếc Daytona bằng vàng đã lập kỷ lục vào ngày 14 tháng 5; vào ngày 27 tháng 10, Paul Newman Daytona của chính cá nhân Paul Newman đã vượt qua cả kỷ lục Daytona trước đó và kỷ lục của Rolex trước đó, với giá 17,75 triệu USD, trong một trong những phiên đấu giá đồng hồ được nhiều người xem nhất mọi thời đại.

Giới sưu tầm đông hồ bỗng chốc tự hỏi liệu kỷ lục này sẽ tồn tại bao lâu, và khi nào thì sẽ lần lượt bị lật đổ bởi các kết quả thậm chí còn điên rồ hơn.

Sự khác biệt giữa kết quả của Paul Newman Daytona và Graves Supercomplication rất hấp dẫn ở chỗ chiếc thứ hai đạt được mức giá đó phần lớn đến từ tư cách là một cỗ máy thời gian chứ không phải vật sở hữu của một người nổi tiếng. Điều đó có nghĩa là, nó thiết lập kỷ lục của riêng mình bởi nó là thành quả của kỹ thuật thủ công lâu đời và cao quý, là đại diện của ngành chế tạo đồng hồ Geneva xưa cũ ở cấp độ cao nhất.

Patek Philippe Grandmaster Chime Ref. 6300A bằng thép dành cho Only Watch, 31 triệu CHF (31,225,649 USD)

Trước hết, chúng ta đều phải thừa nhận rằng 31 triệu USD là rất nhiều tiền. Con số này sẽ gợi nhắc đến việc đấu giá nghệ thuật hơn là đồng hồ đeo tay. Việc Grandmaster Chime ref. 6300A đạt đến con số này một mặt là rất đáng hoan nghênh – một con số quá cao để thiết lập kỷ lục, và nó được dùng cho mục đích rất tốt đẹp – nhưng mặt khác, nó khiến nhiều người không khỏi đặt ra câu hỏi rằng con số ấy liệu có xứng đáng không.

Bản gốc Grandmaster Chime ref. 5175R cho lễ kỷ niệm 175 năm của Patek Philippe

Grandmaster Chime dành cho Only Watch là sản phẩm mới nhất trong dòng đồng hồ Patek Philippe danh tiếng, đủ để được chú ý đặc biệt trong mọi phiên đấu giá. Giá cao phản ánh cả giá trị mà các nhà sưu tầm dành cho đồng hồ Patek Philippe nói chung và giá trị mà những nhà sưu tập này đặc biệt quy định đối với bất cứ thứ gì hiếm, lý tưởng, độc nhất vô nhị từ Patek Philippe.

Bên cạnh đó, kim loại thường rất hấp dẫn các nhà sưu tầm Patek Philippe, và Only Watch vốn là nơi huy động được số tiền khổng lồ. Tại Only Watch 2017, một chiếc titan 5208T được chốt với giá 6,2 triệu CHF. Trong năm 2015, chiếc thép không ref. 5016A có giá 7,3 triệu CHF, kỷ lục cho bất kỳ đồng hồ đeo tay nào tại cuộc đấu giá tại thời điểm đó. Phiên bản 2013 và 2011 của Only Watch cũng có kết quả hàng triệu đô la cho Patek: titanium 5004T và thép không gỉ 3939A.

Chime Grandmaster 6300G bằng vàng trắng năm 2016

Ngoại trừ Nautilus và Aquanaut, nói chung, đồng hồ thép không gỉ khá hiếm trong Patek Philippe, vốn nổi tiếng với kiểu đồng hồ tròn cổ điển bằng kim loại quý, bộ máy được hoàn thiện tỉ mỉ và mang đến những chức năng tuyệt vời nhất, như bấm giờ lịch vạn niên, lịch vạn niên và điểm chuông.

Trên thực tế, trước Paul Newman Daytona, kỷ lục về mức đấu giá cao nhất được trả cho bất kỳ chiếc đồng hồ đeo tay nào là đồng hồ lịch vạn niên Patek Philippe 1518 bằng thép không gỉ, được bán tại Phillips Geneva năm 2016 với giá 11.002.000 CHF (11.136.642 USD tại thời điểm bán, đã bao gồm phí của người mua). 1518 bằng thép, theo cách riêng của nó, chính là cơn bão hoàn hảo kích thích cơn sốt đồng hồ thép, điều giúp Paul Newman Daytonay đạt thành công rực rỡ.

Từ lâu đồng hồ Patek Philippe phức tạp bằng thép đã có tiềm năng để đạt mức giá vượt trội so với các phiên bản khác làm từ kim loại quý.

Trước hết, đó là chiếc đồng hồ bấm giờ lịch vạn niên đầu tiên được sản xuất cho Patek Philippe. Thứ hai, nó được sản xuất với số lượng rất nhỏ trong khoảng thời gian 13 năm, kết thúc vào năm 1954 với vỏn vẹn 281 chiếc. Thứ ba, 1518 bằng thép rất hiếm – chỉ có bốn chiếc tồn tại và để một chiếc xuất hiện trong phiên đấu giá là điều cực kỳ hiếm. Do đó, từ lâu đồng hồ Patek Philippe phức tạp bằng thép đã có tiềm năng để đạt mức giá vượt trội so với các phiên bản khác làm từ kim loại quý. Trong trường hợp đó, tác phẩm độc đáo Grandmaster Chime 6300A đã bắt đầu có ý nghĩa hơn đôi chút.

Grandmaster Chime Piece phiên bản độc nhất dành cho Only Watch

Tiếp đến là các tính năng cơ học đầy phức tạp của Grandmaster Chime. Đây là một trong những chiếc đồng hồ phức tạp nhất mà Patek Philippe từng chế tạo. Grandmaster Chime ban đầu được giới thiệu vào tháng 10 năm 2014 dưới dạng vàng vàng, có mã số tham chiếu 5175, để kỷ niệm 175 năm thương hiệu tại Geneva. Phiên bản vàng trắng của mẫu này đã được phát hành vào tháng 3 năm 2016; mang mã 6300G. Chiếc đồng hồ có tổng cộng 20 biến chứng, và nó bao gồm một bộ điểm phút, hai cơ chế hòa chuông mà một trong số đó là báo thức. Grandmaster Chime cũng là chiếc đồng hồ đầu tiên có biến chứng điểm ngày, có khả năng tạo âm thanh ngày trong tháng trên hai gồng.

Mặt sau của đồng hồ cũng được thiết kế như mặt số thứ hai

Tương tự như với Paul Newman Daytona và Graves Supercomplication, mức giá cực cao cho Grandmaster Chime thép là kết quả của tập hợp những yếu tố đặc biệt.

Đầu tiên, đó là hiệu ứng đồng hồ thép từ Paul Newman Daytona, kết hợp với yếu tố thị trường đã khiến giá gia tăng đáng kể. Thứ hai, Paul Newman, trong việc thiết lập kỷ lục mới, tiếp tục củng cố cho thị trường ý tưởng về đầu tư đồng hồ, mà gần đây liên tục xuất iện những chiếc đồng hồ hiếm được trả với mức gần như không thể tưởng tượng được. Và thứ ba, Grandmaster Chime xuất hiện vào thời điểm mà nhu cầu về đồng hồ Patek thép đang gia tăng cực đại. Thêm vào đó là uy tín đối với chủ sở hữu đã lập kỷ lục tại Only Watch và đối với đồng hồ nói chung, điều không dễ dàng bị đánh bại ít nhất trong thời gian gần.

Tương lai sẽ thế nào?

Mặc dù mức giá cao đáng kinh ngạc của ba chiếc đồng hồ này có thể khiến tất cả chúng ta tự hỏi liệu thị trường đồng hồ cổ điển và sưu tập nói chung có tiếp tục bùng nổ hay không, điều đáng nói là việc lập kỷ lục mới không phải là xu hướng chung của thị trường. Đây là những chiếc đồng hồ đáng chú ý bởi vì chúng rất đặc biệt, và các loại sưu tầm khác nhau đều có phạm vi giá khác nhau đáng kể. Mức giá cao cho đồng hồ không nhất thiết đã cao đối với các vật phẩm khác.

Nếu 31 triệu USD là mức cao cho đồng hồ, thì đó lại là mức thấp cho các tác phẩm nghệ thuật.

Cấp cao nhất trong các vật phẩm sưu tầm có lẽ là mỹ thuật, nơi hàng chục hay hàng trăm triệu USD là sự thật thường tình. Mức giá cao nhất từng được trả khi bán đấu giá cho tác phẩm của một nghệ sĩ đương đại là 91,1 triệu USD, cho một con thỏ bằng thép không gỉ (mang cái tên ngắn gọn là “Thỏ”) được Jeff Koons thực hiện vào năm 1986. Tác phẩm điêu khắc đó nằm trong bộ sưu tập của S.I. Newhouse, và là một trong tổng số bốn tác lập kỷ lục vào tháng 5 năm nay. Mức giá này cao hơn gần 20 triệu USD so với tổng chi phí của cả ba chiếc đồng hồ kỷ lục nêu trên cộng lại.

Đó là chưa kể đến mức cao nhất từng được trả khi đấu giá tác phẩm nghệ thuật là Salvator Mundi, được cho là của Leonardo, với 450 triệu USD trong năm 2017. Nếu 31 triệu USD là mức cao cho đồng hồ, thì đó lại là mức thấp cho các tác phẩm nghệ thuật, với giá trị thường xuyên ước tính ở mức 50 và 60 triệu USD.

Tác phẩm điêu khắc “Thỏ” của Jeff Koons năm 1986, đã kiếm được 91 triệu USD tại Christie’s

Câu hỏi liệu có bất kỳ món đồ sưu tập nào thực sự đáng giá hay không, tất nhiên, là một vấn đề tương đối: nó đáng giá với một số người, và không với một số người khác. Nhiều người cho rằng các tác phẩm của Koons hoàn toàn không có gì hấp dẫn và thú vị, nhưng thị trường rõ ràng không đồng ý với đánh giá đó.

Con tem bưu chính đắt nhất từng được bán là Guiana One-Cent Magenta của Anh, trị giá một xu vào năm 1856, và được bán đấu giá với giá 9,5 triệu USD vào năm 2014; trông không giống gì khác ngoài miếng gảy đàn hình bát giác. Giá cả của các món đồ sưu tầm được thúc đẩy bởi sự đồng thuận xã hội, và thật hấp dẫn khi nhìn thấy trong những thứ mà chúng ta tôn vinh có những giá trị nội tại tồn tại ngoài giá trị chúng ta gán cho các đối tượng đó.

Con tem Guiana One-Cent Magenta trị giá 9,5 triệu USD

Vấn đề ở đây là liệu, và trong bao lâu, kỷ lục sẽ đứng vững. Ví dụ, điều gì sẽ xảy ra với Graves Supercomplication nếu nó được đưa ra đấu giá một lần nữa vào hôm nay? Đã 5 năm đầy biến động trôi qua kể từ khi nó chính thức xuất hiện trên thị trường; nó là Patek; là độc nhất vô nhị. Ví dụ, hãy tưởng tượng đến viễn cảnh chủ sở hữu giàu có đã tạo nên phần vỏ thép tuỳ chỉnh cho đồng hồ. Lúc đó, mức bán đấu giá gần như là không thể tưởng tượng được.

Tham khảo từ Hodinkee

 
Back to top