WOW’s Talks: Trò chuyện cùng ông Pascal Narbeburu – Giám đốc Bộ phận Đồng hồ của thương hiệu Van Cleef & Arpels
Có lẽ cơ duyên đến với lĩnh vực đồng hồ đã được định sẵn kể từ khi ông Pascal Narbeburu bắt đầu sự nghiệp trong ngành kỹ thuật ô tô - một lĩnh vực có nhiều điểm tương đồng với nghệ thuật chế tác đồng hồ, vì cũng bao gồm nhiều cơ cấu chuyển động - dẫn động phức tạp, các bánh răng nhiều kích cỡ, hệ thống cần đẩy và cơ cấu an toàn v.v…
Ông Pascal Narbeburu hiện là Giám đốc Bộ phận Đồng hồ tại Van Cleef & Arpels. Ông gia nhập thương hiệu này vào năm 2016, sau khi tích lũy nhiều kinh nghiệm làm việc tại Richemont Group. Trước đó, Narbeburu từng làm việc tại Cartier và Piaget – hai thương hiệu có danh tiếng lớn về chuyên môn chế tác đồng hồ cao cấp lẫn trang sức xa xỉ.
Trước khi bước vào ngành công nghiệp xa xỉ, ông Narbeburu đã có cho mình nền tảng vững vàng về cơ khí phức tạp khi bắt đầu sự nghiệp từ lĩnh vực kỹ thuật ô tô – nơi ông phát triển tư duy về hiệu suất cùng quy trình. Khi chuyển sang ngành đồng hồ, ông đã áp dụng những kiến thức này để nâng cao chất lượng chế tác và đổi mới thiết kế.
Tại Van Cleef & Arpels, ông Narbeburu tập trung vào kết hợp truyền thống chế tác thủ công với công nghệ hiện đại, giúp thương hiệu tạo ra những mẫu đồng hồ mang tính nghệ thuật cao. Ông cũng tham gia các sự kiện lớn như Dubai Watch Week, nơi ông chia sẻ về quá trình sáng tạo và thách thức trong việc chế tác đồng hồ của thương hiệu.
Ông giữ vị trí Giám đốc mảng đồng hồ của Van Cleef & Arpels trong 10 năm, sau khi phụ trách nhiều vị trí quan trọng tại nhiều thương hiệu khác, cả ở lĩnh vực trang sức và đồng hồ. Vậy kỹ năng – chuyên môn trước đây đã đóng góp như thế nào cho công việc hiện tại? Cách tiếp cận của ông trong việc thiết kế đồng hồ đã thay đổi như thế nào theo thời gian?
Tôi bắt đầu làm việc tại một công ty ô tô từ cách đây rất lâu. Ở đó, tôi đã học được nhiều điều về tính hiệu quả. Kế đến, tôi đã quản lý các đội nhóm trong suốt nhiều năm làm việc tại những thương hiệu đồng hồ Thụy Sĩ danh tiếng, nhờ vậy tôi có thể hiểu rõ mục tiêu và đưa ra dự báo đúng đắn để tập thể cùng hướng tới một mục tiêu chung.
Thách thức của tôi trong vai trò hiện tại là phải quản lý nhiều đội ngũ có tính chất công việc khác nhau, họ gồm kỹ sư, thợ chế tác đồng hồ, các nghệ nhân hoàn thiện thủ công, chúng tôi có rất nhiều hoạt động khác nhau. Tôi phải đảm bảo rằng toàn bộ nhân sự thuộc những bộ phận ấy đều làm việc ăn ý, nhưng mỗi người trong số họ cũng cần hiểu được điểm giới hạn trong công việc của nhau. Điều đó thật sự rất khó, đó là thách thức cho tôi.
Trong các thương hiệu mà tôi từng làm việc trước đây và Van Cleef & Arpels hoàn toàn khác biệt nhau, một số trong số đó từng sản xuất 1 triệu chiếc đồng hồ, nhưng một số khác chỉ sản xuất 1.000 chiếc. Nhờ vậy, tôi hiểu rằng bản thân cần hiểu rõ, cũng như lắng nghe nhu cầu của từng nhân sự cùng những hạn chế để việc chế tác đồng hồ diễn ra tốt hơn.
Có thể nói như sau, chúng tôi thật sự không biết làm thế nào để truyền tải vào chiếc đồng hồ một câu chuyện ngay khi nhận được một bản vẽ. Rồi lúc mọi người cùng bàn bạc, tôi cần chắc chắn rằng tất cả đều hiểu rõ những chi tiết tinh tế của câu chuyện mà mình muốn kể. Mỗi người trong số họ cần thấu hiểu hạn chế của nhau. Trong suốt sự nghiệp của mình, tôi luôn muốn tạo ra một tinh thần đồng đội thực sự.
Khi tôi còn trẻ tôi từng chơi rugby, và tinh thần đồng đội là yếu tố tối quan trọng trong môn thể thao này. Điều đó có nghĩa là khi một ai đó không biết cách tiến lên, đồng đội của anh ta sẽ sẵn sàng giúp đỡ.
Ông có nhận xét như thế nào khi so sánh kinh nghiệm trong quá khứ, khi ông còn làm việc trong ngành công nghiệp ô tô với những gì đúc kết được trong quá trình làm việc ở Van Cleef & Arpels?
Tôi làm việc trong một dự án hộp số ô tô khi vừa bắt đầu sự nghiệp. Như bạn biết, bên trong một hộp số ô tô là cơ cấu phức tạp gồm rất nhiều bánh răng đa dạng kích cỡ. Đó có lẽ là số mệnh của tôi – hiện giờ tôi làm việc tại một công ty đồng hồ. Tuy nhiên, sự khác biệt khi làm việc trong ngành ô tô là luôn ưu tiên tính hiệu quả vì biên lợi nhuận chỉ khoảng 1%. Trong khi chúng ta có thể đạt doanh thu rất lớn ở lĩnh vực đồng hồ. Tôi đã từng đầu tư hàng triệu USD cho các công cụ, máy móc tiên tiến v.v…
Ngay bây giờ, tôi sẵn sàng đầu tư 100.000 euro cho một dàn máy công cụ hiệu suất cao, điều đó không thành vấn đề. Đương nhiên tôi luôn nghĩ về việc hoàn vốn, nhưng các phương tiện máy móc hiện đại sẽ giúp đội ngũ vượt qua mọi giới hạn kỹ thuật. Đối với một kỹ sư như tôi, sẽ không có giới hạn cho việc đầu tư nếu biết chắc rằng nhờ đó mà tôi có thể tạo nên một câu chuyện lôi cuốn và thành phẩm có chất lượng phù hợp. Đó là sự khác biệt rất lớn.
Mỗi sáng tạo của Van Cleef & Arpels đều bắt đầu bằng một câu chuyện. Vậy, làm thế nào để ông cân bằng giữa việc kể chuyện với những thách thức về mặt cơ học trong việc hiện thực hóa tầm nhìn đầy chất thơ này?
Câu hỏi này rất thú vị, vì khi gia nhập thương hiệu vào cách đây 9 năm, tôi đã thực sự được khám phá một vũ trụ mang tên “Van Cleef & Arpels”, do trước đó tôi không biết Maison đã từng sáng tạo những gì.
Tôi đã nhiều lần nói về chủ đề này. Nếu không có một câu chuyện, sẽ không có những phát minh mới và đương nhiên khi ấy đồng hồ của chúng tôi sẽ không còn phù hợp với triết lý thương hiệu nữa. Ở chiều ngược lại, có các nhà sản xuất đang tạo ra nhiều mẫu đồng hồ rất đẹp. Chính tôi cũng từng tham gia vào quá trình phát triển này tại Van Cleef & Arpels, nhưng khi Maison chọn bắt đầu mọi thứ từ một câu chuyện – đồng nghĩa đó là một nguồn cảm hứng mạnh mẽ.
Chúng tôi vẫn sử dụng một số cơ chế đã tồn tại từ lâu trong ngành, nhưng để kể hoàn chỉnh câu chuyện muốn truyền tải, có thể sẽ cần đến một số cơ chế chưa bao giờ xuất hiện trước đây. Vì vậy, đội ngũ phải nghĩ đến những giải pháp xuất chúng hơn, ứng dụng cách thức mới mẻ hơn.
Từ đó, những ý tưởng kỹ thuật này buộc chúng tôi phải vượt lên chính mình. Đây cũng là lý do tại sao thương hiệu chỉ có thể chế tạo 3, 4 hoặc 5 mẫu đồng hồ mới mỗi năm. Tuy nhiên, ngành đồng hồ không phải một cuộc thi Olympic để tìm người chiến thắng. Để phát triển các mẫu đồng hồ mới, chúng tôi cần suy nghĩ khác đi.
Mỗi năm một lần, studio thiết kế, phòng Marketing và nhóm của tôi sẽ tổ chức một cuộc họp quan trọng gồm khoảng 15 người để lên ý tưởng về các câu chuyện mà Maison muốn kể trong 6, 7 hoặc 8 năm tới, vì một chiếc đồng hồ nguyên mẫu cần 4 – 5 năm để phát triển.
Sau đó, ngài CEO sẽ chọn ra khoảng 3 câu chuyện phù hợp nhất rồi gửi cho bộ phận studio thiết kế để chuyển các câu chuyện ấy thành bản phác thảo màu nước hoặc một bức tranh trên giấy. Dĩ nhiên, ngài CEO và studio thiết kế sẽ thường xuyên làm việc trực tiếp với nhau vì mục tiêu đảm bảo câu chuyện sẽ được diễn giải chính xác.
Khi mọi thứ hoàn thành, studio thiết kế sẽ gửi tôi bản vẽ sau cùng, đó cũng là lúc đội ngũ của tôi bắt đầu một hành trình dài kéo dài khoảng 5 năm. Một quãng đường dài, đầy thử thách nhưng rất thú vị. Tuy nhiên, đó chính là thiên đường đối với các kỹ sư, thợ thủ công lẫn thợ chế tác đồng hồ vì chúng tôi đã phát minh ra mọi thứ từ đầu.
Ông có thể mô tả chi tiết hơn về đội nhóm của mình: các kỹ sư và thợ thủ công. Họ làm việc với nhau như thế nào? Tôi tin rằng tất cả đều trực thuộc nội bộ, đúng không?
Đúng vậy, từ những nghệ nhân cho đến đội ngũ thợ chế tác những mẫu đồng hồ đặc biệt đều trực thuộc nội bộ Maison. Nhóm của tôi ở Geneva có tất cả 120 người chuyên phụ trách mọi phân đoạn sản xuất quan trọng. Chúng tôi có 4 kỹ sư giàu chuyên môn trong bộ phận Phát triển sản phẩm, 14 thợ chế tác đồng hồ kỳ cựu và 3 người trong số họ sẽ làm việc cùng nhóm kỹ sư để phát triển các nguyên mẫu.
Đặc biệt, xưởng kỹ nghệ thủ công của Maison có đến 30 nhân sự, khoảng 20 nghệ nhân tài ba nhất trong đó sẽ đảm nhận những phương pháp đòi hỏi sự tỉ mỉ cao độ, gồm tráng men, chạm trổ, điêu khắc và vẽ tiểu họa. Song song đó, còn có 5 kỹ sư cùng 5 chuyên gia hậu cần luôn túc trực để sẵn sàng hỗ trợ bất kỳ lúc nào. Một lần nữa, mọi người đều cộng tác chặt chẽ cùng các nghệ nhân thủ công vì khía cạnh kỹ nghệ cực kỳ quan trọng với Van Cleef & Arpels.
Tráng men là một kỹ thuật đã tồn tại từ khoảng 7.000 năm trước, và Maison thành thạo tất cả kỹ thuật của kỹ thuật này, nhưng như thế vẫn chưa đủ vì còn phải tạo ra các vật liệu mới, quy trình mới và rất nhiều thứ mới mẻ khác nữa. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần những kỹ sư, thợ thủ công giàu kinh nghiệm trong đội ngũ của mình – một tập thể mạnh, phối hợp ăn ý với nhau để phát triển sản phẩm mới.
Các bộ máy đồng hồ của Van Cleef & Arpels đã phát triển như thế nào kể từ khi ông gia nhập thương hiệu cho đến nay, cũng như thách thức của ông và đội ngũ phải đối mặt là gì?
Từ khi gia nhập Van Cleef & Arpels đây cách đây 9 năm cho tới hiện tại, tôi nhận thấy rằng các yêu cầu trong việc diễn giải những câu chuyện là ngày càng chính xác và phức tạp hơn rất nhiều. Thách thức mà chúng tôi đối mặt là rất cao, vì khoảng 40% bộ máy sẽ không thể sử dụng cho một phiên bản tiếp theo. Tùy thuộc vào câu chuyện, mà đội ngũ có thể sẽ sử dụng lại một số chi tiết cũ nhưng thường thì cần phát triển và lên ý tưởng về một cơ chế mới. Điều này rất quan trọng.
Độ chính xác cũng không ngoại lệ, các bộ phận trên đồng hồ ngày nay có độ chi tiết rất cao, dù lớn hay nhỏ. Khi bước vào một căn phòng, tôi có thể thấy một nhóm 7 – 8 người đang cùng nhìn vào chi tiết đầu của nàng tiên (có thể nhỏ hơn một milimet), rồi bàn bạc về vị trí của phần đầu này nên như thế nào v.v…
Ngay cả với chi tiết bó hoa, cũng mất đến 6 tháng phát triển nhằm đáp ứng được nhiều chuyển động khác nhau như tịnh tiến và quay tròn, cũng như cần phát minh nhiều bộ phận hơn, tinh giản nhiều chi tiết có tính ma sát hơn. Nhiều chi tiết ma sát đồng nghĩa sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn, do đó chúng tôi phải nghĩ về việc giảm thiểu số lượng các bộ phận nhằm giảm ma sát tối đa.
Luôn có những khó khăn, và như tôi đã nói, nghệ nhân thủ công, kỹ sư và thợ chế tác phải phối hợp nhịp nhàng cùng nhau. Sẽ có những thách thức, dạng như tôi không muốn có khoảng cách giữa mặt kính và mặt số, nhưng cũng không muốn một chiếc đồng hồ quá dày hoặc kích thước lớn. Trước Maison đây từng có một số mẫu đồng hồ khá dày, nhưng các phiên bản ra mắt gần đây đã mỏng hơn. Rồi khi bạn nhìn vào chiếc đồng hồ này và biết được có gì bên trong, bạn sẽ hiểu rằng nó đã trở nên mỏng hơn như thế nào. Thách thức từ mọi khía cạnh, đôi lúc mọi người sẽ cảm thấy không thoải mái. Tính thách thức trong công việc sẽ ngày càng gia tăng vì một số yêu cầu khắt khe.