Vào tháng 7 năm 2019, Sotheby’s London mang đến chiếc đồng hồ bỏ túi với giá 3,6 triệu bảng. Ngay cả những ngày này, khi kết quả đấu giá bảy con số cho đồng hồ đã trở nên phổ biến, đây vẫn được xem là một lượng lớn tiền mặt. Nhưng điều làm cho con số này trở nên đáng chú ý là nó không đến từ Patek Philippe hay Rolex – trên thực tế, không phải là bất kỳ thương hiệu Thụy Sĩ nào – mà là bởi một nghệ nhân chế tạo đồng hồ bỏ túi từ xưởng chế tác tại Isle of Man.

Đó là chiếc đồng hồ bỏ túi Space Traveller của George Daniels – biệt danh được đặt cho một cỗ máy thời gian có vẻ ngoài như đến từ thế kỷ 19 với các mặt số hiển thị phương trình thời gian, thời gian mặt trời và các giai đoạn tuần trăng. George Daniels, người đã hoàn thành chiếc đồng hồ vào năm 1982, đã mô tả nó như “chiếc đồng hồ bạn cần trong chuyến du lịch trọn gói tới sao Hỏa”.

Space Traveller của George Daniels

Roger Smith gold Series 3, POA

Rất lâu trước khi ông qua đời vào năm 2011, Daniels thường được mô tả là một trong những người vĩ đại nhất – nếu không muốn nói là vĩ đại nhất – trong số những nhà chế tác đồng hồ của thế kỷ trước. Nhưng còn hơn thế nữa, ông là nàh chế tác độc lập điển hình đã truyền cảm hứng cho cả thế hệ thợ đồng hồ thành lập xưởng chế tạo riêng để chế tác nên một số ít đồng hồ vào mỗi năm.

Tại thời điểm này, “độc lập” là tính từ đáng khao khát nhất mà bạn có thể đặt trước “nhà chế tác đồng hồ”. Trong thập kỷ qua, sự quan tâm đến việc thu thập đồng hồ đã tăng lên, với một thị trường xoay quanh các tính năng kinh khủng hoặc đồng hồ thể thao bằng thép của các tên tuổi lớn của Thụy Sĩ. Nhưng trong vài năm qua, một nhóm các nhà sưu tập đáng kể và có hiểu biết đã bị thu hút bởi công việc của những người thợ làm đồng hồ đã chọn đi theo con đường của Daniels. Những thợ thủ công này không giống với những bậc thầy may đo hay chế tạo siêu xe tuyệt vời nhất ở chỗ sản lượng của họ vẫn còn nhỏ và danh sách chờ đợi dài.

Từ trái qua: FP Journe Chronomètre Bleu tantalum, 21.800£. Ferdinand Berthoud Chronomètre FB1 Oeuvre d’Or vàng trắng và kim cương, POA. Kari Voutilainen 28ti titan, 69,240£. Romain Gauthier Logical One vàng trắng và titan, 97.000£

Aurel Bacs, chuyên gia tư vấn cao cấp của bộ phận đồng hồ tại nhà đấu giá Phillips, cho biết, “trong sự nghiệp của mỗi nhà chế tác đồng hồ, sẽ có một lúc nào đó họ nhìn ra ngoài cửa và tự hỏi liệu họ có những gì cần thiết để tự sản xuất ra một chiếc đồng hồ của chính họ hay không.” “Độc lập có thể là một cuộc phiêu lưu cô đơn, và chỉ một số ít trong đó có thể thành công được. Bằng cách đảm đương công việc này, những nhà chế tác này đặt danh tiếng của họ lên hàng đầu với mỗi chiếc đồng hồ họ sản xuất. Họ đã cho các nhà sưu tập những thứ xa xỉ nhất, món quà của sự lựa chọn. Đồng hồ của họ không điển hình và đó là lý do tại sao chúng tôi lại yêu chúng.”

Trên thực tế, Phillips yêu họ rất nhiều đến mức vào đầu tháng 9, công ty mở một phòng trưng bày tại London HQ bán cả những chiếc đồng hồ cổ điển của những tên tuổi lớn và đồng hồ từ những nhà chế tác độc lập hiện đại. Ý tưởng này bắt nguồn từ chuyên gia đồng hồ có trụ sở tại London, James Marks, một cựu chuyên gia tài chính, người theo đuổi niềm đam mê bất tận với đồng hồ. Trong khi sưu tầm đồng hồ của các thương hiệu lớn như Rolex và Patek Philippe, ông cũng khao khát tính đa dạng – và kết quả là ông mua chiếc FP Journe đầu tiên.

“Đây là chiếc Chronomètre Bleu bằng tantalum,” ông nói. “Tôi thích ý tưởng về loại kim loại khác thường, và mặt số với các giây phụ ngoài trung tâm của nó vừa hấp dẫn vừa thanh lịch. Nói về bộ máy của chiếc này, thì nó quả là một giấc mơ có thực.”

FP Journe Chronomètre Bleu

“Trong sự nghiệp của mỗi nhà chế tác đồng hồ, sẽ có một lúc nào đó họ nhìn ra ngoài cửa và tự hỏi liệu họ có những gì cần thiết để tự sản xuất ra một chiếc đồng hồ của chính họ hay không.”

Journe sản xuất chưa đầy 1.000 đồng hồ một năm, mà theo tiêu chuẩn chung của ngành là rất nhỏ, nhưng so với những thương hiệu độc lập khác là rất lớn. Thương hiệu cũng được đánh giá khá cao, phần lớn là nhờ người mà thương hiệu đã lấy tên, François-Paul, một “nhà chế tác độc lập công nghiệp.”

Để so sánh, Laurent Ferrier chỉ sản xuất khoảng 100 chiếc mỗi năm. Ferrier, con trai và cháu trai của các thế thệ nghệ nhân đồng hồ, đã dành gần 40 năm cuộc đời làm việc tại Patek Philippe. Rậm rì râu, với mái tóc ngả bạc, tự làm hết mọi thứ và chỉ nói tiếng Pháp, ông chính xác là hình ảnh mà mọi người thường mong đợi về một nhà chế tác đồng hồ điển hình.

Nhưng bên dưới vẻ ngoài giống như ông già Noel ấy chính là trái tim hoang dã không đập theo chuẩn mực. Năm 1979, Ferrier bước vào vòng đua Le Mans 24 giờ trên chiếc Porsche 935 và hoàn tất cuộc đua ở vị trí thứ ba chung cuộc. Nói tóm lại, khả năng kỹ thuật của ông được thể hiện bằng tính cách và quyết tâm, kết tinh trong những chiếc đồng hồ ông làm như Galet Square, và, cũng giống như người đã tạo ra nó, kín đáo nhưng không thể nhầm lẫn, với phần kim thanh lịch được làm theo dáng cây thương và mặt số được chải satin hoàn thiện.

Laurent Ferrier Galet Square

Ferrier đã quay lưng lại với các tính năng phức tạp để hướng đến các giá trị cổ điển của chế tạo đồng hồ. Ông mô tả những điều này là “chính xác, đơn giản và vẻ đẹp không lộn xộn”. Điều tương tự cũng có thể sử dụng để mô tả về người đàn ông được nhiều người xem là trung tâm của giới chế tác độc lập: Philippe Dufour. Dufour là một trong những nhân vật được kính trọng nhất trong ngành chế tạo đồng hồ kể từ năm 1992, khi ông trình bày chức năng điểm chuông với sonnerie grande và petite, những tính năng phức tạp lần đầu tiên được thống lĩnh trong một chiếc đồng hồ đeo tay. Nhưng ông lại nổi tiếng nhất với chiếc Simplicity 3 kim, một chiếc đồng hồ dành cho những nhà sưu tập trẻ tuổi.

Philippe Dufour Simplicity

Nhưng không phải tất cả các nhà chế tác đồng hồ độc lập đều là những ông già tóc trắng. Một trong những cái tên đáng chú ý khác là Rexhep Rexhepi, 32 tuổi, người làm việc với một nhóm nhỏ thợ làm đồng hồ ở khu Phố cổ Geneva, tạo ra khoảng 25 chiếc đồng hồ mỗi năm. Anh được trường Patek Philippe chấp nhận khi chỉ mới 15 tuổi và ra mắt thương hiệu riêng của mình, Akrivia, chỉ 7 năm sau đó, nơi anh bắt đầu chế tạo những chiếc đồng hồ phức tạp.

Vào năm ngoái, anh ra mắt Rexhep Rexhepi Chronomètre Contemporain, chiếc đồng hồ đeo tay 38mm với phút và giây cùng mục tiêu duy nhất là hiển thị giờ chính xác. Những tinh chỉnh cơ học mà nó có – chức năng cài đặt trở về không và mức dự trữ năng lượng 100 giờ – là yếu tố gia cố thêm giá trị đồng hồ bên cạnh sự chính xác. Đây quả là cuộc hành trình lặng lẽ đầy ấn tượng của một người Geneva (mặc dù anh đến từ Balkans – gia đình Rexhepi di cư từ Kosovo đến Geneva khi anh 12 tuổi).

Đồng hồ của Rexhep Rexhepi

Đó là một điều khác về chế tạo đồng hồ độc lập: kỹ năng, niềm đam mê và sự khéo léo là điều cần thiết hơn nguồn cội Helvetian. Ludovic Ballouard, người đứng sau các tác phẩm độc dị Upside Down và Half Time, được sinh ra ở Brittany. Christophe Claret, được biết đến với những chiếc đồng hồ lặp phút và điểm chuông, đến từ Lyon, trong khi Kari Voutilainen, nổi tiếng với những mặt số đầy mê hoặc cũng như tính năng phức tạp, có nguồn gốc từ Phần Lan. Và mặc dù họ và những người khác đã đến Thụy Sĩ, một số người, bao gồm cả Hajime Asaoka và Roger Smith – được xem là nhân vật kế thừa George Daniels – thích theo dõi nàng thơ horological từ những nơi khác trên thế giới: trong trường hợp này là Tokyo và Isle of Man.

Từ trái qua: Christophe Claret Soprano vàng đỏ và titan, £ 470.000. Ludovic Ballouard Upside Down bạch kim, 75.200 £. Akrivia Rexhep Rexhepi Chronomètre Contemporain bạch  kim, khoảng 47.000 bảng. Laurent Ferrier Galet Square vàng trắng, 43.800 £

Có rất nhiều nhà sản xuất đồng hồ độc lập thú vị khác, quá nhiều để có thể gói gọn chỉ trong một bài viết. Tuy toàn bộ sản lượng hàng năm của họ được cộng lại dễ dàng bị lấn át bởi sản lượng hàng tuần, nếu không muốn nói là hàng ngày của các thương hiệu công nghiệp lớn, ảnh hưởng của họ gần như đi ngược lại. Vào năm 2016, triển lãm đồng hồ Geneva hàng năm, SIHH, đã tạo ra một salon có tên là Carré des Horlogers, cho thấy công việc của các thương hiệu nhỏ và các nghệ nhân độc lập. Ba năm trước, có chín nhà triển lãm ở Carré. Năm 2019, con số này đã lên đến 17, trong đó có cả Ferdinand Berthoud, nhà sản xuất đứng sau một số ít đồng hồ tập trung vào độ chính xác.

Ferdinand Berthoud FB 1.3-1 “Sapphire Blue” Chronometre

Berthoud, trên thực tế, là một nhà sản xuất đồng hồ bấm giờ đi biển thế kỷ 18, đã tái khởi động thành một thương hiệu đồng hồ elite với số lượng sản xuất rất hạn chế dưới sự lãnh đạo của Karl-Friedrich Scheufele, đồng chủ tịch của Chopard. Scheufele, trên thực tế, đã tạo ra một sự độc lập, được thúc đẩy bởi cùng các mục tiêu mà chỉ xảy ra trong cấu trúc của một trong những người chơi chính trong ngành.

Là một người yêu đồng hồ cũng như một ông chủ hãng đồng hồ, Scheufele đã mở một cửa hàng tại Place du Casino ở Monaco vào tháng 3 năm 2019 có tên là Art In Time. Nơi đây cung cấp đồng hồ không chỉ đến từ thương hiệu của ông mà còn là các nhà sản xuất đồng hồ độc lập khác. Trong tương lai, chúng ta sẽ thấy nhiều cửa hàng như thế này hơn nữa.

Cũng xuất hiện tại Carré năm 2019 là Romain Gauthier. Ông thành lập thương hiệu của mình vào năm 2005 và hiện tại nó thuộc sở hữu một phần bởi Chanel. Nicolas Beau, giám đốc phát triển kinh doanh quốc tế về đồng hồ và đồ trang sức cao cấp tại Chanel, cho biết: “Tại Baselworld vài năm trước, một người bạn đã nói với tôi rằng tôi nên gặp người đàn ông này.” “Ông ấy chỉ đứng một mình trên gian hàng của mình, trưng bày một chiếc đồng hồ. Ông ấy là một trong số ít những nhà chế tác đồng hồ có thể tạo ra một bộ máy, vỏ, logo, và công ty. Và khi chúng tôi nhận thấy hiểu biết của ông trong haute horlogerie, chúng tôi đã quyết định mua lại công ty để bảo đảm chúng cho Chanel.”

Romain Gauthier Logical One

Điều thú vị hơn nữa là thông báo vào cuối năm ngoái rằng Chanel đã mua 20% FP Journe. “Nó một câu chuyện hoàn toàn khác. Tôi nghĩ rằng đó là một lịch sử thuần túy về một tình bạn giữa những người chủ của chúng ta và François-Paul,” ông nói.

Hoặc, để trích lại lời của Victor Kiam quá cố, một số người rất thích những nhà chế tác đồng hồ độc lập vì họ không chỉ mua thời gian, mà mua cả công ty.

Theo How to Spend It