Wilhelm Schmid – Giám đốc Điều hành của A. Lange & Sohne

Giới CEO đồng hồ thường có vài tính cách điển hình, tuy nhiên CEO của A. Lange & Söhne lại là một trường hợp đặc biệt. Thực ra, chúng tôi hầu như rất khó có cơ hội tiếp cận với ban điều hành tập đoàn đồng hồ hàng đầu của Đức kể từ khi Jerome Lambert trở thành Giám đốc điều hành của Jaeger-LeCoultre và A. Lange & Söhne. Nhưng may mắn thay, điều đó đã thay đổi trong năm nay.

Sau khi Jerome Lambert trở thành Giám đốc điều hành tại tập đoàn Richemont thì Wilhelm Schmid, cái tên chắc chắn không còn xa lạ gì với giới sưu tập đồng hồ, đã bước chân vào chiếc ghế quyền lực mới tại A. Lange & Söhne. A. Lange & Söhne vốn không phải thương hiệu khổng lồ nếu so với Patek Philippe, số lượng sản xuất hàng năm chỉ khoảng 5.000 chiếc. Tuy nhiên, nhà chế tạo đồng hồ hàng đầu tại Đức này đã xây nên đế chế đáng ngưỡng mộ trong vòng 25 năm kể từ ngày được hồi sinh vào năm 1994.

Thị trấn Glashütte

Quan điểm về việc vun trồng tình yêu cho công việc xuất hiện trong cuộc trò chuyện với Schmid hết lần này đến lần khác. Ông cảm nhận rõ ràng tinh hoa đồng hồ nằm ở chính niềm đam mê và tình yêu mà những nghệ nhân chế tạo đã gửi gắm vào mỗi chiếc đồng hồ A. Lange & Söhne. Nhưng trước khi tìm hiểu điều đó, chúng ta cần hiểu được cuộc hành trình dài Schmid đã đi qua với A. Lange & Söhne, để hiểu vì sao ông khẳng định mỗi ngày đi làm là một ngày ông được sống trong niềm vui bất tận.

Đã nắm vị trí lãnh đạo của A. Lange & Söhne trong nhiều năm, ông nhận thấy có xu hướng nào khác biệt trong giới đồng hồ không? Ông cảm nhận thế nào về điều này?

Đến thời điểm mọi người đọc bài viết này thì tôi đã nắm cương vị CEO được 9 năm. Mọi thứ đã thay đổi rất nhiều kể từ đó. Nhưng nếu so sánh chung cho toàn ngành công nghiệp thì tôi cho rằng chúng tôi vẫn vậy. Trong quá trình thay đổi, chúng tôi vẫn không đánh mất bản sắc của mình đổi – giá trị không đổi và chắc chắn cung cách phục vụ cũng thế. Tôi phải nói mình vô cùng tự hào về điều này. Bởi thực tế, có rất nhiều thương hiệu đã mất đi giá trị ban đầu trong quá trình đổi mới và phát triển.

Cửa hàng A. Lange & Sohne tại Singapore

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên với tư cách là CEO, tôi đã được hỏi tôi nghĩ sao về việc bán đồng hồ trực tuyến. Lúc ấy, tôi không có bất ký kế hoạch nào cho điều này, nhưng tôi rất chắc chắn rằng đến một lúc nào đó, đồng hồ sẽ được bán thông qua thế giới kỹ thuật. Tôi còn nhớ đã có những phản hồi cho rằng tôi đánh mất cơ hội ngàn vàng (và cũng cho thấy tôi còn thiếu kinh nghiệm như thế nào). Tất nhiên, ngày nay đồng hồ phải được bán trực tuyến. Nếu nhận được câu hỏi tương tự vào thời điểm bây giờ, thì khỏi phải nói, bạn chắc chắn bỏ lỡ một thị trường lớn nếu như nói không với nền tảng trực tuyến này.

Tuy nhiên, một điều chắc chắn đã thay đổi trong thế giới đồng hồ xa xỉ là phương thức truyền tải thông tin.

Mọi thứ ngày nay chuyên nghiệp, đa dạng hơn rất nhiều, và đa phương tiện đang là công cụ đòi hỏi bạn phải nắm vững. Bạn phải chắc chắn rằng bạn đang để lại dấu chân trên mọi phương tiện kỹ thuật số. Bởi bạn phải tiếp cận được khách hàng theo cách phù hợp. Thế hệ bây giờ không tìm kiếm thông tin từ các tạp chí (họ còn không biết tạp chí là gì!) Có thể nó không phải gu chúng tôi nhưng đó là thị hiếu khách hàng và mình phải theo họ, chứ không phải ngược lại.

Để truyền tải thông điệp xa xỉ đằng sau những chiếc đồng hồ này hẳn phải cần nhiều đầu tư công sức?

Có thể xem như giới trẻ hiện nay, ở một mức độ nào đó, không ngưỡng mộ lắm đối với một số khía cạnh của lối sống xa xỉ, đặc biệt là những gì có vẻ phô trương. Tuy nhiên A. Lange & Söhne chưa bao giờ là một hãng đồng hồ phô trương. Chúng tôi chỉ đem đến điều gì đó sẽ tồn tại cùng thời gian, một thương hiệu bất tử trước sự hữu hạn của đời người. Nó không đơn giản nằm ở việc sử dụng. Đồng hồ A. Lange & Söhne là sự kết hợp giữa tay nghề của nghệ nhân với tình yêu và sự chăm chút cẩn thận, tỉ mỉ.

Liệu có cách nào tốt hơn để truyền tải giá trị của đồng hồ đến thế hệ trẻ? Toàn bộ ngành công nghiệp đồng hồ đều đang chung một lối đi. Và tôi rất vui khi trong đội ngũ tại văn phòng Berlin của chúng tôi có những tài năng trẻ.

Thật lòng mà nói, bản thân tôi vẫn yêu thích phương pháp đọc báo giấy để tiếp cận thông tin. Nhưng tôi không được phép chỉ nghĩ cho mình và những kẻ cùng thời đại. Tôi phải nghĩ như một người trẻ và làm thế nào để tiếp cận được họ, để họ tự quyết định nên làm gì. Chúng tôi không can dự vào quyết định của khách hàng, nhưng nếu không hành động gì cả thì chắc chắn chúng tôi sẽ nằm ngoài danh sách cân nhắc của họ!

Đối với tôi, đồng hồ không phải một khoản đầu tư. Nếu ai đó dụ dỗ bạn bán chiếc đồng hồ để lấy tiền, thì hãy tự hỏi tại sao họ không làm điều đó trước?

Concorso d’Eleganza Villa d’Este 2017. Ảnh: Ben Gierig

Ông có nghĩ rằng ngày nay, ý tưởng về một chiếc đồng hồ truyền từ đời này sang đời khác không còn gì mới mẻ nữa không?

Tôi không nghĩ rằng như vậy! Tôi vẫn thường đùa là bạn có thể để lại cho con cháu chiếc đồng hồ quý báu của mình, hoặc bạn có thể đeo nó luôn qua kiếp sau! Nhưng tôi có những đứa con đang ở tuổi vị thành niên, và tôi có thể nói với bạn rằng chúng rất biết quan tâm và trân trọng những chiếc đồng hồ giá trị. Liệu chúng có biết chất lượng sản xuất từng chiếc đồng hồ như thế nào không? Có. Liệu chúng có quan tâm đến việc sản xuất không gây ảnh hưởng tới môi trường không? Có.

Bạn có thể nói rằng đó là vì chúng sinh ra trong một gia đình có truyền thống đồng hồ, nhưng tôi lại đang nghĩ vấn đề chỉ nằm ở cách chúng ta truyền thông và tiếp cận đối tượng khách hàng. Chỉ cần tìm ra một kênh giao tiếp phù hợp để cho khách hàng trẻ biết chúng tôi đang làm gì. Đó là vấn đề về nhận thức, từ cách trân trọng và đánh giá cao giá trị lao động trong tác phẩm, hơn là về tuổi tác hay thế hệ.

Vậy còn giá trị của những chiếc đồng hồ thì sao? Người ta ngày càng quan tâm đến đồng hồ như một khoản đầu tư vậy.

Đối với tôi, đồng hồ không phải một khoản đầu tư. Nếu ai đó dụ dỗ bạn bán chiếc đồng hồ để lấy tiền, thì hãy tự hỏi tại sao họ không làm điều đó trước? Tôi tin rằng, nếu bạn sở hữu một món đồ quý hiếm đầy giá trị, một món mà bạn cực thích được dùng vào mỗi dịp đặc biệt, thì hẳn bạn sẽ mong đợi vào giá trị không đổi, hoặc thậm chí tăng lên sau này của nó. Một chiếc điện thoại sau vài năm sẽ chỉ trị giá bằng một vài phần làm nên nó từ ban đầu. Nhưng đồng hồ lại khác. Chúng không dùng để đổi chác. Chúng là những tạo vật để đời. Giá trị của chúng có thể tăng, giữ nguyên, thậm chí giảm nhưng sẽ nhanh chóng tăng lại thôi, điều đó phụ thuộc vào đánh giá và quan điểm mỗi người.

Theo ông nói, quan điểm về đồng hồ luôn thay đổi theo thời gian. Vậy ông nghĩ xu hướng hiện tại dành cho đồng hồ là như thế nào?

Hãy thử làm phép liên tưởng nho nhỏ: Bạn có nhớ bạn đã mặc trang phục gì cách đây 25 không? Bộ TV của bạn lúc đó như thế nào? Nhưng nếu tôi nói đến một tác phẩm nghệ thuật trên tường nhà bạn, và giả sử bạn chưa từng chuyển nhà trong suốt 25 năm đi, thì chắc chắn, chúng vẫn đang yên vị tại đó.

Tất nhiên có những chiếc đồng hồ mang phong cách đương đại nhưng chúng có tồn tại trường tồn với thời gian không thì vẫn cần thời gian trả lời.

Trọn bộ A. Lange & Söhne phiên bản kỷ niệm 25 năm LANGE 1

Tuy nhiên, lại có những chiếc đồng hồ cổ điển, như chiếc đồng hồ ba kim mà bạn thừa hưởng từ cha mình. Có thể bạn không mang nó hàng ngày nhưng chắc chắn bạn phải mang nó vào lúc nào đó và bạn dành cho nó sự trân trọng nhất định. Đây là điều vô cùng quan trọng trong giới đồng hồ. Nếu bạn sản xuất đồng hồ sao cho hợp thời, thì khi xu hướng đi qua, chiếc đồng hồ của bạn sẽ mất giá trị. Nhưng nếu chiếc đồng hồ của bạn đứng ngoài vòng xoay đó thì nó sẽ mãi mãi trường tồn theo năm tháng.

Có thể kích thước mặt là cách cải biên đồng hồ. Những chiếc đồng hồ cho đàn ông ngày nay thường có kích thước từ 40mm đến 42mm. Một số người phát cuồng về những chiếc đồng hồ có mặt 34mm nhưng thực lòng mà nói, tôi không nghĩ có ai còn mang kích thước như vậy nữa! Tôi từng vật lộn với chiếc đồng hồ của 1815 với kích thước 35,9mm, ra đời năm 1995.

Tất nhiên có những chiếc đồng hồ mang phong cách đương đại nhưng chúng có tồn tại trường tồn với thời gian không thì vẫn cần thời gian trả lời.

Về mặt hình ảnh thương hiệu, ông không sử dụng bất kì đại sứ nào mà lại dùng lời chia sẻ từ những thợ sửa đồng hồ có tiếng. Xin cho biết lí do tại sao?

Tôi nghĩ chúng tôi có rất nhiều đại sứ đấy chứ! Chỉ có điều chúng tôi không phải trả tiền cho họ mà thôi. Nếu bạn nhìn thấy một người mang đồng hồ A. Lange & Söhne thì bạn biết ngay rằng họ đã từng đến với chúng tôi và trả tiền cho nó. Cách quảng bá tốt nhất là bạn đặt tiền của mình ở ngay nơi bạn nói.

Những chiếc đồng hồ có hồn là bởi chúng được con người tạo nên. Điều đó cũng giống như sự khác biệt giữa bức ảnh và tờ giấy dán tường vậy.

Công đoạn hoàn thiện thủ công tỉ mỉ tại A. Lange & Sohne

Việc đồng hồ được chế tạo thủ công từ những con người thực sự làm việc cần mẫn và tỉ mỉ đến từng thành phần có ảnh hưởng đến giá trị của chúng không?

A. Lange & Söhne vốn là thương hiệu của đồng hồ thủ công. Máy móc tham gia vào một phần quá trình, tôi không phủ nhận. Nhưng phần lớn thời gian chế tác vẫn là từ bàn tay con người.

Một câu hỏi điển hình mà tôi hay nhận được là chúng tôi sẽ mở rộng số lượng sản xuất chứ? Câu trả lời là chúng tôi vẫn đang tăng trưởng hàng năm đây, nhưng chúng tôi chỉ có thể phát triển đến mức phù hợp với năng lực mở rộng để không đánh mất giá trị những chiếc đồng hồ đại diện.

Hiện tại, chúng tôi sản xuất vài nghìn chiếc đồng hồ mỗi năm với nhân lực 500 người. Tôi có sản xuất được nhiều hơn nếu có nhiều thợ hơn? Chắc chắn là như vậy. Nhưng làm sao chúng tôi tìm được thêm 500 thợ đồng hồ lành nghề như thế này nữa?

Đôi khi tôi nghĩ đến những đồng nghiệp Thụy Sĩ và tự hỏi làm thế nào họ chế tạo được nhiều kinh khủng như vậy. Tôi đã từng tham quan một số nhà máy; họ không lớn hơn chúng tôi là mấy nhưng khả năng sản xuất của họ gấp 10 đến 15 lần số lượng đồng hồ của chúng tôi. Nhưng tôi cũng tự hỏi số lượng tham gia của những thợ thủ công thực sự là bao nhiêu?

Nếu bạn dự định trả rất nhiều tiền cho một chiếc đồng hồ thì bạn sẽ muốn đồng hồ của bạn được tự tay nghệ nhân chăm chút cẩn thận nhất, như cách bạn mua đồng hồ của chúng tôi, đúng không?

Tất cả mọi người đều muốn được tham gia và kết nối với thế giới, nơi sản phẩm được tạo ra, được chạm tay bởi những nghệ nhân chuyên nghiệp. Khách hàng muốn được trở thành một phần của hành trình lãng mạn đó. Những chiếc đồng hồ có hồn là bởi chúng được con người tạo nên. Điều đó cũng giống như sự khác biệt giữa bức ảnh và tờ giấy dán tường vậy.

Bài: Ashok Soman | Chuyển ngữ: Stephanie Nguyen