Rainer Bernard chính thức gia nhập Van Cleef & Arpels vào năm 2011. Với bằng Kỹ sư (1994) và Tiến sĩ Kỹ thuật Cơ khí (1999) từ Đại học Kỹ thuật Munich, Đức, ông từng đảm nhiệm vai trò Kỹ sư cấp cao và Giám đốc phát triển hệ thống linh kiện quang học tại Mỹ, trước khi chuyển đến Pháp tham gia dự án chế tạo laser công suất cao.

Năm 2006, ông gia nhập tập đoàn Richemont với vai trò Giám đốc Kỹ thuật Cơ khí, chuyên phụ trách các thiết kế chi tiết của đồng hồ tại Piaget. Nhờ chuyên môn kỹ thuật xuất sắc và niềm đam mê sáng tạo, ông đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành chế tác đồng hồ và các cơ cấu chuyển động tinh xảo tại Van Cleef & Arpels, hiện thực hóa triết lý “Poetry of Time” – giá trị cốt lõi của Maison.

Sau đây, xin mời độc giả đến với buổi trò chuyện của chúng tôi cùng ông Rainer Bernard – Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển mảng đồng hồ tại Van Cleef & Arpels

Ông đóng vai trò quan trọng trong việc định hình khái niệm “Poetry of Time” tại Van Cleef & Arpels qua những sáng tạo như Lady Féerie và Planétarium. Theo quan điểm của ông, yếu tố thiết yếu nào biến một chiếc đồng hồ từ công cụ kỹ thuật chủ yếu dành cho nam giới thành tác phẩm nghệ thuật cuốn hút?

Như bạn đã biết, Van Cleef & Arpels vốn là một bậc thầy kim hoàn cao cấp và là nhà chế tác đồng hồ xa xỉ. Thương hiệu đã bắt đầu chế tạo đồng hồ kể từ từ những ngày đầu thành lập. Vì vậy, theo cách diễn giải của chúng tôi ngày nay, đồng hồ không chỉ là công cụ đo thời gian mà còn là một món trang sức tinh xảo. Thực sự là vậy, một lĩnh vực vốn do nam giới thống trị giờ đã được tái định hình qua những sáng tạo của chúng tôi. Thay vì chỉ mang nét nam tính vào đồng hồ nữ, Van Cleef & Arpels lại đặt câu chuyện làm trung tâm.

Về phần mình, chúng tôi cảm thấy yếu tố sáng tạo của thương hiệu không thiên về khía cạnh giới tính, mà muốn kể lên một câu chuyện về tình yêu dành cho cả nam và nữ, rồi diễn giải câu chuyện ấy lên đồng hồ của mình bằng bất cứ điều gì cần thiết về mặt kỹ thuật, từ bộ máy đến chi tiết cơ học, đều được thiết kế để hiện thực hóa câu chuyện ấy một cách sống động và chân thực.

Nhiều đổi mới đã diễn ra khi ông đảm nhận mảng R&D của Van Cleef & Arpels. Ông có thể chia sẻ với chúng tôi về hành trình tái hiện những thiết kế biểu tượng này từ kho lưu trữ của thương hiệu để đưa chúng đến với giới đam mê không?

Chúng tôi luôn tìm cảm hứng từ những chủ đề bất biến: tình yêu, thiên nhiên kỳ thú, thiên văn học, thơ ca, hay vũ điệu ba lê. Chúng tôi luôn tìm thấy nguồn cảm hứng bất tận từ những câu chuyện sâu sắc trong các lĩnh vực này. Tất nhiên, kho lưu trữ của thương hiệu cũng là nguồn cảm hứng quý giá, nhưng chúng tôi không chỉ nhìn về quá khứ. Đội ngũ luôn sáng tạo những chương mới, kết hợp giữa cội nguồn và ý tưởng hiện đại, đặc biệt trong các câu chuyện về tình yêu.

Lấy ví dụ là mẫu đồng hồ Cadenas phiên bản mới nhất, nhưng thực chất bộ sưu tập này có nguồn từ cách đây 90 năm, do Renée Puissant – con gái của nhà sáng lập và Giám đốc Nghệ thuật đầu tiên của Maison sáng tạo. Tại thời điểm đó, thiết kế của Cadenas là một ý tưởng rất hiện đại. Lấy cảm hứng từ móc khóa Cadenas, bà biến nó thành món trang sức kiêm đồng hồ với thiết kế táo bạo. Qua gần một thế kỷ, Cadenas vẫn giữ trọn tinh thần nguyên bản, dù được tinh chỉnh nhẹ. Đây là một ví dụ rất thực tiễn cho điều tôi chia sẻ ở trên. Kết hợp với dây đeo cá sấu, chiếc đồng hồ mang vẻ ngoài độc đáo, vừa cổ điển vừa mới mẻ, khiến người xem bất ngờ nhận ra: “Ồ, đây là một chiếc đồng hồ!”

Dưới sự dẫn dắt của ông, Van Cleef & Arpels đã giới thiệu những kỹ thuật đột phá trong Papillon Automate. Ông có thể chia sẻ về một kỹ thuật khiến ông tự hào nhất và lý do nó cộng hưởng sâu sắc với ông?

Tôi tự hào mỗi khi đội ngũ tìm ra giải pháp kỹ thuật để biến câu chuyện thành hiện thực. Không chỉ là một kỹ thuật cụ thể, mà là cách chúng tôi khiến các ý tưởng ấy trở nên sống động như thật. Ví dụ như mẫu Bal des Amoureux mới – nơi chúng tôi khắc họa hình ảnh đôi tình nhân ngay trên mặt số đồng hồ. Khi kích hoạt cơ chế automaton, họ sẽ khiêu vũ, di chuyển cùng nhau rồi nghiêng người trao nhau nụ hôn đầy lãng mạn.

Để đạt được điều này, chúng tôi phải dành ra đến 4 năm để phát triển một bộ máy cơ phù hợp hoàn hảo với hoạt cảnh trên mặt số. Không chỉ vậy, nhân vật đôi tình nhân cũng được hoàn thiện tỉ mỉ với các khớp nối ở cánh tay, bàn tay và hông để tạo chuyển động linh hoạt. Đó là điều khiến tôi thật sự tự hào, vì thành quả không chỉ nằm ở mặt kỹ thuật, mà ở việc chúng tôi đã hiện thực hóa một ý tưởng chưa từng có, mang đến trải nghiệm đầy cảm xúc.

Nhìn về tương lai, các nhà sưu tầm có thể mong đợi gì từ những chương tiếp theo của bộ sưu tập Poetic Complications?

Bộ sưu tập Poetic Complications luôn là trọng tâm của chúng tôi. Vì vậy, bạn có thể tưởng tượng để phát triển chiếc đồng hồ này, chúng tôi cần bắt đầu từ 4 năm trước, và để chuẩn bị cho tương lai và những tuyệt tác kỳ diệu tiếp theo, tất nhiên chúng tôi đã và đang làm gì đó rồi, nhưng không thể tiết lộ trước công chúng. Tuy nhiên, nhưng tôi có thể đảm bảo rằng Van Cleef & Appels đã có kế hoạch lâu dài, chúng tôi đang ấp ủ những câu chuyện mới, từ thiên văn học đến những chủ đề đầy cảm hứng khác, tất cả đều được hiện thực hóa với sự sáng tạo và kỹ thuật đỉnh cao.

Một số độc giả thắc mắc cây cầu trên mặt số lấy cảm hứng từ đâu tại Paris?

Paris nổi tiếng với những cây cầu thơ mộng, và chúng xuất hiện xuyên suốt trên các thiết kế của chúng tôi. Trong bốn mẫu đồng hồ mùa hè mới, những đôi tình nhân của Van Cleef & Arpels hội ngộ trên những cây cầu khác nhau tại Paris. Nếu độc giả nhận ra cây cầu nào đó tương đồng, đó chính là một khám phá thú vị!

Với Planétarium Automaton, ông đã kết hợp cơ chế thiên văn phức tạp với vũ điệu mê hoặc của các hành tinh. Trong tư cách là người đứng đầu bộ phận R&D, làm thế nào ông cân bằng được độ chính xác tuyệt đối của các chuyển động trên thiên thể như quỹ đạo 29,5 năm của Sao Thổ với sức hấp dẫn đầy chất thơ khiến Van Cleef & Arpels được tôn vinh?

Chúng tôi đã tính toán rất tỉ mỉ để mỗi bánh răng khi lắp vào đều đảm bảo độ chính xác ở cấp độ thiên văn. Các hành tinh được chế tác từ đá quý, chuyển động đúng chu kỳ thực: Sao Thổ 29,5 năm để hoàn thành một vòng quay, Sao Mộc gần 12 năm, Sao Hỏa là 687 ngày, Trái Đất có chu kỳ 365 ngày, Sao Kim 224 ngày và Sao Thủy là 88 ngày.

Trong thiên văn học, tính chính xác trong chu kỳ của các hành tinh nằm ở thời gian quay, dù chúng có chu kỳ quay là 88 ngày hay gần 30 năm, thời gian quay luôn không đổi. Nhưng bạn cần biết rằng, trong thực tế tốc độ quay của các hành tinh sẽ có xu hướng tăng dần lên vì chúng theo quỹ đạo hình elip không cố định, vậy yếu tố cần đảm bảo độ chính xác ở đây là thời gian quay mà không phải tốc độ quay, điều này được chúng tôi áp dụng cho tất cả các hành tinh hiện diện trên mặt số đồng hồ kể cả mặt trăng, tạo nên sự kết hợp hoàn hảo giữa chính xác kỹ thuật và vẻ đẹp thơ mộng.

Ông đã áp dụng những kiến thức mình học được vào lĩnh vực đồng hồ từ khi nào, đặc biệt là trên các bộ máy Poetic Complication?

Tôi lớn lên trong ngôi nhà đầy đồng hồ treo tường do cha tôi sưu tầm, và ông ấy đã khơi dậy tình yêu dành cho đồng hồ của tôi từ rất sớm. Điều đó rất thú vị, hơn nữa kiến thức về cơ khí là cơ sở cần thiết để tôi hiểu được các thiết kế kỹ thuật của đồng hồ. Kế đến, khoảng thời gian 5 năm làm việc tại bộ phận kỹ thuật của Piaget là một sự khởi đầu rất tốt đẹp vì phù hợp với nền tảng kỹ thuật và tình yêu đồng hồ của tôi. Rồi khi chuyển đến làm việc cho Van Cleef & Appels tôi cảm thấy rằng đã thực sự tìm thấy công việc trong mơ của đời mình. Tôi đang ở đúng nơi bản thân cần.

Trong các tác phẩm gần đây, Vậy chiếc đồng hồ nào khiến ông cảm thấy tự hào nhất trong số các sáng tạo vừa ra mắt gần đây?

Rất khó để trả lời vì mỗi bộ máy chúng tôi làm việc đều mang những thách thức riêng, và tôi tự hào vì sự đồng lòng của từng cá nhân trong đội ngũ. Với Bal des Amoureux, chúng tôi đã cùng tìm ra cách thức để tạo nên chuyển động nhẹ nhàng cho nụ hôn của đôi tình nhân, một điều chưa từng có. Thành công này không chỉ thuộc về tôi mà là của cả đội, khi chúng tôi cùng nhau biến ý tưởng thành hiện thực.